مهدی فلاح عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی در واکنش به مهاجرت ۱۰۰ نفر اول کنکور در رشته‌های علوم پزشکی از کشور، گفت: مهاجرت یکی از موضوعات مهمی است که به ویژه در میان نخبگان و متخصصان حوزه‌های مختلف، به ویژه علوم پزشکی به دغدغه‌ای جدی تبدیل شده و افراد نخبه و کسانی که به دنبال فضای مهارت‌محور و بهبود شرایط کاری خود می‌گردند، تمایل به مهاجرت دارند البته این به این معنا نیست که همه مهاجرت می‌کنند بلکه درصدی از آنها به دلایل مختلف تصمیم به ترک کشور می‌گیرند.
وی مسائل اقتصادی را علت اصلی مهاجرت نخبگان دانست و افزود: اگرچه مسائل فرهنگی هم تأثیرگذار است اما تا زمانی که بنای اقتصادی کشور مستحکم نباشد فرهنگ و سایر عوامل نمی‌تواند تأثیر لازم را داشته باشد و وقتی فضای کسب‌وکار و زندگی در کشور مناسب نباشد، تبلیغات و تشویق‌های فرهنگی نیز بی‌اثر می‌شود.
جنگ اقتصادی و ارزی: چالش‌های پیش روی نخبگان جوان
نماینده مردم رشت و خمام در مجلس دوازدهم، ادامه داد: اگر به وضعیت اقتصاد کشور نگاه کنیم، متأسفانه سال به سال شرایط اقتصادی بدتر می‌شود و ارزش پول ملی به طور مستمر کاهش یافته و تورم همواره در حال افزایش است.
فلاح دو عامل اصلی را در افزایش تورم سالانه موثر دانست و گفت: در کوتاه مدت، ثبات نرخ ارز می‌تواند از افزایش تورم جلوگیری کند اما در کشور ما نرخ ارز به صورت ناپایدار باقی مانده است همچنین در بلندمدت نیز افزایش نقدینگی و پول در گردش باعث افزایش تورم می‌شود؛ نقدینگی کشور ما در هر ۳ سال تقریبا ۲ برابر شده و این مسئله باعث کاهش ارزش پول ملی شده و برای مقایسه، نقدینگی ایالات متحده در ۵۰ سال گذشته ۲۶ برابر، در آلمان ۳ برابر و در ایران تقریباً ۲۰۰ هزار برابر شده و این افزایش شدید نقدینگی در ایران، کنترل قیمت دلار و تورم را دشوار کرده و ما نتوانستیم قیمت دلار را که تأثیر بسیار سریعی روی تورم دارد کنترل کنیم در حالی که در کشورهای دیگر، نرخ پرداخت حقوق و دستمزد به دلار ثابت است.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، یادآور شد: در بسیاری از کشورهای پیشرفته، پرداخت حقوق و دستمزد به دلار یا ارزهای ثابت انجام می‌شود که باعث ثبات اقتصادی و تشویق افراد به ماندن و فعالیت می‌شود اما در کشور ما این ثبات وجود ندارد و همین باعث شده بسیاری از نخبگان به دنبال مهاجرت به کشورهای اروپایی، آمریکای شمالی یا حتی برخی کشورهای آسیایی باشند.
وی افزود: علاوه بر چالش‌های اقتصادی، ما در جنگ اقتصادی و جنگ ارزی هم هستیم که به طور جدی به شرایط اقتصادی کشور آسیب می‌زند و این شرایط باعث شده افراد نتوانند برای آینده خود برنامه‌ریزی دقیقی داشته باشند و این مسئله برای نخبگان که نیازمند برنامه‌ریزی بلندمدت هستند، بسیار آزاردهنده است؛ نخبگان دوست دارند بدانند سال آینده وضعیت زندگی‌شان چگونه خواهد بود و آیا می‌توانند خانه، ماشین و سایر نیازهای خود را تأمین کنند یا خیر و اگر نتوانند این برنامه‌ریزی را داشته باشندن به طور قطع دنبال فرصت‌های بهتر و مهاجرت خواهند رفت.
تحقیر در محیط‌های آموزشی تأثیر منفی بر روحیه نخبگان دارد
نماینده مردم رشت در مجلس، ادامه داد: موضوع دیگر که در مهاجرت نخبگان موثر بوده اما تاثیر کمتری نسبت به مسائل اقتصادی دارد، برخوردهای نامناسب در داخل کشور به ویژه در حوزه‌های اداری و ساختارهای اداری ناکارآمد است به عنوان مثال یک دستیار پزشکی برای گذراندن دوره دستیاری سختی های زیادی می کشد به گونه ای که در برخی موارد این فشارها باعث خودکشی و بعضی از افراد به دلیل شرایط بد و نبود انعطاف در برخوردهای آموزشی و اداری، دچار آسیب می‌شوند؛ کرامت انسانی دانشجویان پزشکی به خوبی حفظ نمی‌شود و تحقیر می‌شوند؛ چگونه ممکن است یک دانشجو ۳۶ ساعت بدون استراحت به کار و درس مشغول باشد؟ ما باید به کرامت انسانی دانشجویان و متخصصان احترام بگذاریم. ما که نمی‌خواهیم کسی را در معبد شائولین پرورش دهیم! متخصص باید تعادل روانی، ثبات زندگی و سبک زندگی سالم داشته باشد.
این نماینده مردم در مجلس دوازدهم، تصریح کرد: تمامی این مسائل باعث سرخوردگی و دلزدگی نخبگان و ترغیب آنها به مهاجرت می شود و سپس از خود می پرسیم که چرا نخبگان مهاجرت می کنند و مسئولان باید علت این مهاجرت را در خود جستجو کنند؛ متأسفانه در برخی موارد دانشجویان با مشکلاتی مانند اعتیاد به مواد مخدر، سیگار و دیگر آسیب‌های اجتماعی روبرو شده‌اند که این مسئله ناشی از فشارهای محیطی و آموزشی است.
فلاح یکی از اصلی‌ترین دلایل مهاجرت نخبگان کشور را تحقیر و بی‌احترامی ساختاری دانست که در روند آموزش و محیط‌های بالینی شاهد آن هستیم، گفت: آیا مسئولان مربوطه حاضر می شوند پسر یا دختر خودشان را ساعت ۶ صبح به محل کار بفرستند و او را ۲۴ ساعت بیدار نگه دارند؛ وقتی دختر یا پسر شما خسته است، در خانه پتو رویش می‌اندازید، صدای خانه را کم می‌کنید تا راحت‌تر بخوابد اما در بیمارستان‌ها، جوانی که فرزند همین سرزمین است باید تحت فشار شدید فیزیکی، روانی و عاطفی، بار درمان را به دوش بکشد بی‌آنکه حمایت یا کرامتش حفظ شود؛ این تبعیض دردناک است، آیا فرزند مردم، با فرزند شما فرق دارد؟
خالی ماندن صندلی‌های دستیاری پزشکی: چرایی عدم تمایل نخبگان به ماندن
وی ادامه داد: رئیس سازمان نظام پزشکی به تازگی اعلام کرد که از ۶ هزار صندلی رشته های دستیاری پزشکی ۲۵۰۰ صندلی دستیاری خالی مانده است؛ چرا در حالی که کشور به تخصص وجود دارد افراد حاضر به ماندن در این سیستم نیستند، چون جوان تحصیل‌کرده ترجیح می‌دهد از کشور برود، تا اینکه در این فضای پر از فشار، بدون حمایت و با حقوق پایین باقی بماند؛ به عنوان مثال دو نخبه با هم ازدواج کرده‌اند یکی در اهواز دستیاری قبول می‌شود و دیگری در زنجان و ۴ سال از هم دورند و سن باروری آنان افزایش می یابد و تنها به درس خواندن و کشیک دادن می پردازند و اگر به خاطر فشار تحصیلی خودکشی نکردند، به خاطر شرایط خانوادگی، امیدش به زندگی از بین می‌رود.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس شورای اسلامی، یادآور شد: مسائل اقتصادی، فرهنگی، آموزشی و تبلیغات در مهاجرت نخبگان موثر است و به جایی رسیده ایم که سالانه مهاجرت نخبگان کشورمان در حال افزایش است و وقتی نخبه‌ها دیگر امیدی به ماندن و ساختن آینده ندارند و نه تولید فکری و نه حتی فرصت تشکیل خانواده دارند ، چه انتظاری از خروجی داریم؟ کشوری که از نخبگانش خالی شود به سمت اضمحلال تدریجی می‌رود و این یک شعار نیست بلکه واقعیت آماری و علمی است.
فلاح با یادآوری اینکه باید عوامل اصلی نخبگان را شناسایی و رفع کنیم، ادامه داد: مجلس آمادگی لازم برای حمایت از نخبگان و دستیاران پزشکی را دارد و وزارت‌خانه‌ها باید پای کار بیایند؛ مشکلات دستیاران پزشکی بارها در کمیسیون بهداشت مطرح شده و گزارش‌ها و آمارها به ما می‌رسد اما مهم این است که وزارت بهداشت پای کار بیایند؛ ما قرار نیست آیین‌نامه‌های اجرایی وزارت بهداشت را در مجلس بنویسیم و این وظیفه دولت است که با شناخت ظرفیت‌ها، طرح بدهد، منابع حقوقی و انسانی‌اش را تعریف و مسیر را باز کند.
نخبگان بیش از مسائل مالی، نیاز به احترام و کرامت دارند
وی تصریح کرد: وزارت بهداشت باید در حجم کشیک‌ها و ساعت‌های کاری بازنگری و از محل منابع پایدار حقوق پزشکان جوان را تامین و ساختار معیوب آموزش را اصلاح کند البته مهاجرت نخبگان تنها اقتصادی و به خاطر پول نیست و گاهی فقط به خاطر «کرامت» و «حق انسانی» و اینکه احساس می کند در کشورش دیده و شنیده نمی‌شود و حتی فرصت زندگی ندارد و اگر نخبگان را تحقیر کنیم، باید آماده باشیم که کشور را خالی از آینده تحویل نسل بعدی دهیم./
پایان پیام
نظر شما